Ngày 5/11 vừa qua, Eliud Kipchoge bước sang tuổi 40. Dù 2024 là một nốt trầm trong bản nhạc sự nghiệp đầy nốt thăng của anh thì khó ai có thể phủ nhận được rằng anh là chân chạy vĩ đại nhất lịch sử marathon. Nhắc đến Kipchoge, người ta nhắc đến những con số đầy tượng như 11 lần vô địch world majors, 2 HCV Olympic, người đầu tiên chạy marathon dưới 2h, nhưng điều có lẽ biến anh trở thành vĩ đại lại là tình yêu bất diệt với môn thể thao anh gắn bó: marathon.
Trong hơn một thập kỷ, Eliud Kipchoge là cái tên thống trị làng chạy marathon thế giới, và có lẽ là chân chạy dài được công nhận rộng rãi nhất qua biệt danh “GOAT” mà gây ra rất ít tranh cãi.
Nhưng vài năm trở lại đây, tấm áo giáp tưởng chừng bất khả chiến bại ấy đã có những vết rạn. Boston Marathon 2023 là giải anh đạt thông số kém nhất (2:09:23), dù trở lại mạnh mẽ với chức vô địch Berlin 2023 cùng thông số 2:02:42 thì năm 2024 này, anh vẫn khá chật vật, về đích thứ 10 giải Tokyo Marathon (vị trí tệ nhất của anh tại một giải thuộc hệ thống major) và bỏ cuộc ở Olympic Paris vào tháng 8 (lần đầu tiên trong sự nghiệp) vì đau thắt lưng.
Nhưng trên hết Kipchoge là người lạc quan. Không chỉ luôn có niềm khát khao mãnh liệt với chạy bộ và tinh thần thép, anh trân trọng vai trò đại sứ cho bộ môn này. Với anh, sứ mệnh của cuộc đời là khuyến khích mọi người trên thế giới xỏ giày chạy bộ- không chỉ vì lợi ích sức khỏe mà còn để tâm trí đạt được những điều tích cực.
Thông thường, cuộc sống của người ta bắt đầu từ tuổi 40 nhưng với Kipchoge, anh đã theo đuổi giấc mơ từ những năm mới chớm tuổi 20 đầy nhựa sống.
Nhìn lại bảng thống kê thành tích, quả thật có thể khẳng định chân chạy từng 2 lần lên ngôi ở Thế vận hội này là marathoner vĩ đại nhất mọi thời đại. Anh chiến thắng 15 trong 20 lần đứng trước vạch xuất phát một giải marathon, kể từ khi anh chuyển từ chạy trong sân vận động ra chạy ngoài đường phố vào năm 2013.
Kipchoge cùng từng giành HCV băng đồng thế giới ở giải trẻ năm 2003, cùng năm anh vô địch nội dung 5.000m ở giải vô địch điền kinh thế giới ở Paris (Pháp). Tuy nhiên, sự nghiệp điền kinh của anh không thể so sánh với những gì anh đạt được khi tham gia chạy marathon. Đó mới là nơi anh thuộc về, nơi để anh phát huy tốt nhất những phẩm chất của một chân chạy vĩ đại.
Anh có tới 5 lần bước lên bục chiến thắng giải Berlin cùng 2 lần phá kỷ lục thế giới ở đây. Với giải London, anh tham dự 5 lần và có tới 4 lần chiến thắng.
Trong 6 giải major marathon (Tokyo, Boston, London, Berlin, Chicago, New York), Kipchoge đã tham gia 5, chỉ còn lại New York là giải anh chưa bao giờ dự. Anh cũng vô địch tới 4/5 giải Major, chỉ duy nhất thất bại ở Boston.
Không ngoa khi cho rằng nếu viết một cuốn sách về lịch sử marathon, tên Kipchoge sẽ được nhắc đến trang trọng ở hầu hết các chương do anh biến chạy bộ thành một hiện tượng ở cấp độ toàn cầu.
Châm ngôn “No human is Limited” (Tạm dịch: Không ai bị giới hạn) cùng thành tích chạy marathon dưới 2 giờ của anh truyền cảm hứng cho người khác chạy bộ và hơn thế nữa đạt được thành công trong sự nghiệp.
Dù đó không phải ở một giải chạy chính thức, INEOS 1:59 Challenge in tổ chức vào tháng 10 năm 2019 cho riêng Kipchoge cho thấy con người có thể chạy 42km dưới mốc 2 giờ, cụ thể là 1:59:40. Sự kiện này trở thành niềm cảm hứng bất tận cho nhiều thế hệ người chạy bộ trên khắp thế giới.
Kipchoge lập cột mốc trên chỉ một năm sau khi anh phá kỷ lục thế giới đầu tiên (2:01:39) ở Berlin vào tháng 9 năm 2018. Anh đã rút ngắn được 1 phút 18 giây so với kỷ lục cũ (2:02:57) do người đồng hương Kenya Dennis Kimetto lập 4 năm trước, chứng minh rằng sub-2:02 là khả thi. Đó cũng là chiến thắng thứ 3 của anh trong 4 lần dự giải Berlin, và tiếp đó năm 2022, anh tiếp tục phá kỷ lục của chính mình với thời gian 2:01:09. Kỷ lục này tồn tại được 1 năm trước khi người đồng hương trẻ tuổi Kelvin Kiptum phá tại giải Chicago năm ngoái (2:00:35). Nhưng GOAT đã để lại dấu ấn của mình. Xen giữa quãng thời gian thống trị đó, anh 2 lần về nhất tại Thế vận hội Rio 2016 và Tokyo 2020, trở thành 1 trong 3 chân chạy từng 2 lần liên tục giành HCV Olympic.
Trong suốt sự nghiệp, sức mạnh lớn nhất của Kipchoge là anh luôn theo kịp bước chân của những chân chạy trẻ tuổi hơn, khao khát hơn với tham vọng lật đổ anh. Người chiến binh già chưa bao giờ chùn bước trước các thử thách, dù thế nào thì anh luôn đạt tới đỉnh cao.
Kipchoge là ví dụ tiêu biểu cho các runner nhờ vào cách sống, cách giữ kỷ luật và chế độ luyện tập cùng chế độ ăn uống nghiêm ngặt. Không có gì ngạc nhiên khi anh hiếm khi dính chấn thương trong suốt sự nghiệp lâu dài, tương tự như Cristiano Ronaldo làm được ở môn bóng đá.
Một điểm mạnh khác của Kipchoge là cách anh vượt qua những niềm thất vọng. Anh không để mình bị ảnh hưởng bởi kết quả kém ở một giải chạy hay những lời lẽ nhắm vào mình.
Cũng như những chân chạy khác, anh cũng thất bại nhưng luôn trở lại đầy mạnh mẽ. Anh thất bại trong thử thách sub-2 ở Monza (Italia) năm 2017 nhưng không đánh mất hy vọng để rồi làm được điều đó ở Vienna vào 2 năm sau. Anh về thứ 8 giải London 2020 và tiếp đó là chiến thắng ở Olympic, Berlin và Tokyo Marathon cùng một kỷ lục thế giới. Sau khi về thứ 6 giải Boston 2023, anh lại bước lên bục cao nhất ở giải Berlin chỉ 5 tháng sau, cho thấy anh mạnh mẽ thế nào.
Thậm chí sau khi về thứ 10 ở Tokyo đầu năm nay, anh vẫn tới Olympic Paris và dù không thành công thì anh cũng không để mình đắm chìm trong thất vọng đó.
2024 cũng là năm Kipchoge bị chuyển từ người được yêu mến ở Kenya thành bị ghét bỏ ở chính quê hương mình. Mọi chuyện bắt đầu từ tháng 10/2023 khi anh không chúc mừng ngay sau khi Kiptum phá kỷ lục thế giới. Mọi chuyện trở nên vượt tầm kiểm soát trên mạng xã hội khi kỷ lục gia qua đời vì tai nạn vào tháng 2.
Kipchoge bị sỉ nhục và đe dọa, không chỉ bản thân anh mà cả người thân và gia đình, rằng anh nhúng tay vào cái chết của Kiptum. Đau đớn là là nhiều người anh coi là bạn bè cũng nghĩ thế. Nhưng rồi anh bỏ qua tất cả, tham gia 2 giải chạy, có lẽ ít nhiều những điều đó cũng ảnh hưởng đến màn trình diễn của anh.
Sức mạnh tinh thần đã giúp Kipchoge trở lại. Anh kỷ niệm sinh nhật lần thứ 40 ở trại tập huấn để sẵn sàng cho giải chạy sắp tới. Nhiều chân chạy cho thấy họ vẫn tỏa sáng ở tuổi 40 và Kipchoge cũng sẽ phải làm như thế. Anh sẽ thách thức tuổi tác để tiếp tục viết lên những chương mới trong lịch sử marathon.
Tuy vậy, dù có thành công hay thất bại trong những giải chạy tới, với không ít người hâm mộ, được thấy anh trên đường chạy, thấy anh tranh tài tại các giải Major cũng đủ rồi.
Tuổi 40 là một cột mốc. Cứ tiếp tục chạy để tình yêu marathon còn cháy, và trên hết, cứ tận hưởng niềm vui đi đã, GOAT!
(VnRun tổng hợp)
