Bộ não người chạy ultramarathon chứa manh mối của tiến hóa người
Bạn đã bao giờ tự hỏi điều gì đang diễn ra trong bộ não của những người chạy marathon chưa? Theo một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Sinh học Nhân chủng Hoa Kỳ, manh mối về quá khứ tiến hóa của chúng ta có thể nằm ở đó.
Nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Loughborough đã nghiên cứu bộ não của các vận động viên chạy ultra thi đấu tại hai giải đua 250km kéo dài 5 ngày ở Jordan và Sri Lanka, và phát hiện ra rằng những vận động viên giảm cân qua các giải đó cho thấy “sự thích ứng đáng kể của chức năng nhận thức để thúc đẩy khả năng tìm kiếm thức ăn”. Có vẻ như quá khứ săn bắn hái lượm của chúng ta chưa bao giờ là quá xa.
Theo nghiên cứu, sự gia tăng đáng kể hiệu suất của các nhiệm vụ nhận thức liên quan đến khả năng tìm kiếm thức ăn cho thấy động lực tìm kiếm thức ăn và tăng cơ hội sống sót khi cơ thể đang ở trong “giai đoạn căng thẳng về năng lượng”.
Nghiên cứu có biết đã xảy ra những thay đổi khi “bộ não của các vận động viên được tái cấu trúc để chống lại thay đổi tiêu cực trong môi trường”.
Nghiên cứu cũng xem xét tính linh hoạt của nhận thức (nói cách khác là khả năng thích ứng của bộ não) trên ba lĩnh vực nhận thức chính. Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng khi các vận động viên rơi vào tình trạng thiếu hụt năng lượng thì hiệu suất trong các nhiệm vụ ghi nhớ không gian làm việc (ví dụ: lưu trữ thông tin vị trí, điều hướng cảnh quan, tạo điều kiện thuận lợi cho vị trí tài nguyên và thu nhận calo) đã tăng lên.
Tuy nhiên, trong khi thời gian phản ứng không thay đổi, hiệu suất bộ nhớ theo từng giai đoạn (khả năng nhớ lại thông tin về các sự kiện cụ thể) giảm, do đó nhóm nghiên cứu kết luận rằng các nhiệm vụ liên quan đến tìm kiếm được ưu tiên hơn hiệu suất của bộ nhớ theo từng giai đoạn.
Thật thú vị là một nghiên cứu xuất bản năm 2020 trên tạp chí Appetite đã phát hiện ra rằng có những thiên kiến về thực phẩm khi nói đến trí nhớ làm việc theo không gian: vị trí của các loại thực phẩm giàu calo và mặn được nhớ lại chính xác hơn so với vị trí của thức ăn ít calo hoặc ngọt.
Tiến sĩ Danny Longman, tác giả chính của nghiên cứu và là giảng viên sinh lý học tại Trường Khoa học Thể thao và Sức khỏe thuộc Đại học Loughborough, cho biết: “Trong suốt hành trình tiến hóa của loài người, tổ tiên của chúng ta thường xuyên phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực và thiếu thốn năng lượng. Trong nghiên cứu này, chúng tôi làm việc với những vận động viên chạy ultramarathon để nghiên cứu cách bộ não của chúng ta thích nghi trong điều kiện thiếu thốn năng lượng. Những vận động viên chạy cự ly 250km (155 dặm) có hiệu suất tăng đáng kể khi thực hiện các nhiệm vụ nhận thức liên quan đến khả năng tìm kiếm thức ăn. Điều này có giá trị rõ ràng về khía cạnh thích nghi, vì khả năng tìm kiếm thức ăn được cải thiện sẽ tăng cơ hội sinh tồn”.
(VnRun dịch từ RW)
