Khi sao bóng đá chạy marathon
Kaka, Arjen Robben, Luis Enrique, Raul Gonzalez, Edwin Van de Sar, Michael Owen, Pavel Nedved,… Khi nhìn thấy những cái tên này có lẽ ấn tượng đầu tiên của bạn là “ồ, toàn các ngôi sao bóng đá thần tượng một thời”. Không sai, họ từng tỏa sáng trên sân cỏ, là hoàng tử trong mộng biết bao thế hệ thiếu nữ. Và nay sau khi giã từ sự nghiệp quần đùi áo số thì họ có chung một điểm: đều thử sức ở cự ly 42,195 km (full marathon).
Khi cựu cầu thủ Real Madrid và AC Milan Ricardo Kaka băng qua cổng Brandenburg vào ngày 25/9/2022 để về đích và làm động tác ăn mừng bàn thắng quen thuộc là đưa hai tay chỉ lên trời và ngửa mặt nở nụ cười thật tươi trứ danh thì không ít người hâm mộ như lên cơn sốt. Đám đông liên tục gọi tên anh, còn trước đó khá giả đứng hai bên đường đều dễ dàng nhận ra Kaka liên tục dành cho anh những tiếng vỗ tay và lời động viên suốt đường đua.
Với thành tích 3:38:06 (pace trung bình 5:11), Kaka đạt mục tiêu sub 3.40 (dưới 3 giờ 40 phút), đứng 7902 chung cuộc và 1.471 nhóm tuổi trên 40 nam. Thành tích này không tồi nhưng với một giải thuộc hệ thống World Majors danh giá như Berlin Marathon thì không đáng nhắc tới. Có điều, giới truyền thông không nghĩ thế. Báo chí thế giới tràn ngập tin tức về việc cựu danh thủ từng giành Quả Bóng Vàng năm 2007 chạy cự ly 42,195 km, thậm chí mức độ quan tâm dành cho anh không kém gì nhà vô địch Eliud Kipchoge – người cũng phá kỷ lục thế giới.
Trong giải đua, Kaka duy trì đều pace 5:03 trong 10 km đầu tiên, giảm xuống 5:09 – 5:06 ở 10 km kế tiếp. Từ km thứ 20 đến km thứ 30, Kaka ít nhiều bị xuống sức nhưng tăng tốc lên 5:14 ở 10 km cuối và 5:16 ở đoạn về đích. Anh thừa nhận: “Thời còn đá bóng, tôi thường chỉ chạy khoảng 10 km, nhưng luôn có các quãng nghỉ xen kẽ. Vì thế chạy liên tục 30 phút cứ như một thế giới hoàn toàn mới với tôi. Đó là khi tôi nhận ra chạy bộ và chạy trong bóng đá hoàn toàn khác nhau về kỹ thuật, và cũng đòi hỏi tâm thế hoàn toàn khác nhau“.
Kaka cũng nhận thức rõ khác biệt giữa bóng đá với chạy bộ: “Áp lực khác nhau nên cảm xúc cũng khác nhau. Lúc còn chơi bóng đỉnh cao, tôi phải đá để đáp ứng kỳ vọng của rất nhiều người, còn với chạy bộ, kể cả chạy ở giải hàng đầu thế giới thì tôi cũng chỉ chạy theo cảm nhận của bản thân“.
Kaka giải nghệ từ tháng 12/2017 ở tuổi 35 vì chấn thương và không còn thấy hứng thú với bóng đá. Sau đó anh muốn có một khởi đầu mới nên bắt đầu tập chạy bộ từ năm 2019. Ban đầu anh chỉ tập chạy cho vui nhưng từ khi chuyển mục tiêu sang chạy marathon thì anh từ bỏ các môn khác, chỉ tập trung cho chạy bộ.
Theo Kaka, chạy marathon không thể đốt cháy giai đoạn mà cần tuần tự. Mỗi ngày, anh dậy lúc khoảng 5h sáng và tập chạy trong 3 tiếng. Anh dành hẳn hai năm 2020 – 2021 để rèn luyện sức bền cho thử thách trên đường chạy 42,195 km. Và khoảng 9 tháng trước Berlin Marathon, Kaka nâng khối lượng lên năm buổi mỗi tuần, với ba buổi chạy ngoài trời và hai buổi chạy máy ở phòng tập. Thậm chí vào hai tháng trước khi sang Berlin, anh còn chạy nhiều hơn, với cữ longrun dài nhất là hơn 32km.
Cựu cầu thủ chạy cánh Arjen Robben từng nổi danh trong màu áo Bayern Munich, Chelsea, Real Madrid là một cái tên đáng chú ý. Nổi danh chạy nhanh từ lúc còn thi đấu nên không ngạc nhiên khi danh thủ người Hà Lan này đạt thành tích 3:13:56 trong lần đầu chạy marathon tại ở giải Rotterdam vào tháng 4/2022 (pace trung bình 4:36). Tiếp đó, cũng tại giải này năm 2023, Robben thậm chí đạt luôn sub3 – cột mốc được xem là khó với số đông các chân chạy nghiệp dư.
Theo tracklog được công bố, Robben duy trì pace 4:08 – 4:15 trong nửa đầu chặng đua. Anh chỉ tốn 1:27:53 khi chạm mốc 21,097 km đầu tiên, rồi giữ pace 4:14 cho đến km thứ 30. Từ km thứ 31 cho đến 40, anh chạy chậm hơn nhưng vẫn giữ được pace 4:22, và hoàn thành 2,195 km cuối với pace 4:19 để về đích với thông số 2:58:33 (pace trung bình 4:14).
Với thành tích này, Robben đứng thứ 1189 chung cuộc trong tổng số 16.837 chân chạy tham dự cự ly marathon, thứ 1130/12.980 dành cho nam và thứ 260/1872 nhóm tuổi nam trên 35. Thành tích này cho thấy anh tiến bộ đáng kể chỉ sau một năm tham gia đường chạy marathon: ở giải sau anh đã chạy nhanh hơn gần 18 phút. Chính anh cũng thấy tự hào với những gì đạt được: “Với tôi, cảm giác khi chinh phục được sub3 cũng tuyệt vời như đoạt một danh hiệu bóng đá“.
Cột mốc sub3 cũng được tân HLV của PSG Luis Enrique đã đạt được. Huyền thoại của Barcelona này giải nghệ năm 2004 và chuyển sang chạy marathon ngay. Người đàn ông sinh năm 1970 này cho thấy khả năng chạy đường trường tuyệt vời khi tham gia giải New York Marathon 2005 và đạt thành tích 3:14:09, một năm sau thành tích của ông còn tốt hơn với thông số 3:00:19 tại giải Amsterdam Marathon. Bước sang giải Florence Marathon 2007 tổ chức tại Florence, ông thậm chí còn đạt 2:58:08. Trước khi từ bỏ đường chạy vì đau bàn chân, Luis Enrique đã tham dự cả giải đua Marathon des Sables 2008 băng qua sa mạc Sahara. Ông hoàn thành chặng đua 250km đầy khắc nghiệt sau 41 giờ 14 phút 43 giây.
Enrique chia sẻ về chạy marathon: “Marathon cần chạy với tốc độ đều suốt chặng. Thật khó để thích nghi, nên bạn cần tới nhiều giờ tập luyện. Chỉ cần đặt cho mình mục tiêu là bạn có thể chạy marathon, nhưng không cần phải bằng mọi cách chạy cho được sub3. Nếu sub4 thực tế hơn thì bạn nên đặt mục tiêu 4 giờ”.
Sub3 cũng là cột mốc mà “Chúa Nhẫn” Raul Gonzalez – cựu tiền đạo Real Madrid – đạt được khi hoàn tất quãng đường 42,195km của giải Madrid Marathon 2019 trong 2:59:25. Đây chỉ là lần thứ 2 anh chạy marathon, năm 2016, Raul tham dự TCS New York City Marathon 2016 và về đích với thông số 3:26:05. Theo Jose Luis San Martin, HLV thể lực của Real Madrid, Raul sở hữu tất cả đặc điểm mà một chân chạy marathon ưu tú cần có, bao gồm chỉ số khối cơ vận động trong cơ thể cực thấp, chỉ 9% được kích hoạt. Nếu được huấn luyện bài bản, anh có thể trở thành chân chạy marathon với thành tích sub 2:15 – đủ để lọt vào danh sách elite của thế giới.
Một số ngôi sao từng thi đấu ở Serie A (giải vô địch Italia) cũng là những chân chạy marathon đáng nể. Chẳng hạn Quả Bóng Vàng 2003 Pavel Nedved (từng khoác áo Lazio và Juventus) đạt thành tích 3 giờ 49 phút tại giải Prague Marathon 2012. Hoặc nhà vô địch World Cup 1982 Giuseppe Bergomi cũng đạt sub4 tại giải New York City Marathon 2008 khi đã 45 tuổi, dù với hậu vệ thép gắn bó cả sự nghiệp với Inter Milan này thì marathon là cách tốt nhất để giữ phom. Tiền vệ Massimo Ambrosini, đồng đội cũ của Kaka ở AC Milan, là gương mặt quen thuộc ở nhiều giải marathon, và đạt thành tích tốt nhất 3 giờ 16 phút tại giải Valencia Marathon 2020.
Các ngôi sao từng thi đấu ở Premier League (giải ngoại hạng Anh) không tỏ ra kém cạnh. Cựu tiền vệ xứ Wales Gary Speed từng khoác áo Leeds, Everton, Newcastle, Bolton, và Sheffield United tham gia một số giải marathon để quyên tiền cho Quỹ Bobby Robson và đạt thành tích tốt nhất 3:49:22. Cũng chung mục đích quyên tiền cho tổ chức từ thiện chuyên giúp đỡ người tổn thương não Headway, huyền thoại người Hà Lan Edwin Van de Sar của Manchester United tham dự New York Marathon 2011 và băng qua vạch đích sau 4 giờ 19 phút 16 giây. Cựu tiền đạo Michael Owen nổi danh với những bước chạy nước rút thần tốc, và dù chạy marathon không phải sở trường thì thành tích của anh tại London Marathon 2014 cũng không hề tồi (3:45:43).
Tuy nhiên cái tên chạy marathon cừ khôi nhất trong giới cầu thủ thuộc về danh thủ người Nga Alexei Smertin. Cựu tiền vệ từng khoác áo Chelsea, Lokomotiv Moscow, Bordeaux này nhiều lần đạt sub3 tại các giải marathon danh tiếng như Valencia (2 tiếng 51 phút), Boston (2 tiếng 55 phút), Berlin (02:57:34), còn kỷ lục cá nhân là 2:48:17 tại giải Kazan Marathon. Năm 2021, anh thậm chí vô địch giải marathon trên băng nổi tiếng khắc nghiệt Lake Baikal Marathon với thành tích 3 giờ 25 phút.
Có thể thấy rất nhiều cựu cầu thủ bóng đá vẫn duy trì chạy bộ đều đặn sau khi giải nghệ. Đa số chạy để giữ thể lực và duy trì vóc dáng, trong khi một số người xem việc này là cơ hội để tiếp tục thử thách bản thân, thực hiện bài kiểm tra lớn nhất là chạy qua vạch đích của một cuộc đua marathon. Chạy với họ không chỉ để truyền cảm hứng cho cộng đồng mà còn để bản thân có thêm những trải nghiệm, đúng như lời Kaka tâm sự: “Chạy marathon là trải nghiệm tuyệt vời. Ngày nay có nhiều chân chạy siêu sao chạy marathon với pace trung bình dưới 3 phút, nhưng bạn sẽ không thể hiểu được ý nghĩa của thành tích đó nếu bạn không tập để chạy marathon“.
(VnRun tổng hợp)