Khi học lớp 8, Dakotah Lindwurm và mẹ ô ngủ trên chiếc Pontiac Grand Am đời 2004 ở bãi đậu xe siêu thị Walmart ở Coon Rapids, bang Minnesota. Nửa đêm là hai mẹ con sẽ đổi vị trí cho nhau – một người sẽ ngủ ở ghế sau và người kia sẽ ngủ ở ghế hành khách, ngả người về phía sau hết mức có thể. Còn mùa hè này? Cô sẽ tới Paris, chuẩn bị cho nội dung Marathon ở Olympic.
Lindwurm được cho là khó có khả năng vượt qua giải tuyển chọn đội tuyển Marathon Olympic của Hoa Kỳ. Chi tiết về quá trình chạy bộ của cô cho thấy điều đó: Cô có thành tích cá nhân khá khiêm tốn khi học trung học, và ở trường đại học thì chạy cho đội điền kinh tại Division II Northern State University ở Aberdeen, bang Nam Dakota. Về cơ bản, cô cũng tập luyện với đội Minnesota Distance Elite trong bốn năm sau.
Tuy nhiên, cô lại có mặt ở những km cuối của giải tuyển chọn đội tuyển Marathon Olympic vào tháng 2 tại Orlando, bang Florida, chiến đấu để giành vị trí thứ ba và một suất tham dự Thế vận hội.
Người chiến thắng là Fiona O’Keeffe của trường Stanford với thời gian 2:22:10. Mặc dù O’Keeffe ra mắt cự ly FM nhưng cô có nền để thành công với marathon khi thành tích chạy bán marathon của cô thuộc nhóm hàng đầu,. Vị trí thứ hai là Emily Sisson, ứng viên nặng ký nhất trước giải và là người giữ kỷ lục quốc gia, với thời gian 2:22:42.
Trong những km cuối cùng của cuộc đua, Lindwurm đã phải đấu với nhà vô địch Boston Marathon Caroline Rotich, và chân chạy marathon nhanh thứ năm trong lịch sử nước Mỹ Sara Hall. Cuối cùng, Lindwurm về thứ ba sau 2:25:31, vượt qua những đối thủ sừng sỏ nhất.
Bất chấp con đường đạt đến cấp bậc elite không hề dễ dàng, Lindwurm chưa bao giờ tự coi mình là người kém cỏi, ngay cả khi ở thời điểm tồi tệ nhất vốn thấp hơn mức hầu hết các vận động viên chạy bộ chuyên nghiệp từng trải qua.
oOo
Lớn lên ở thị trấn nhỏ St. Francis cách Minneapolis khoảng 40 dặm về phía Bắc, Lindwurm chơi khúc côn cầu. Khi Lindwurm 10 tuổi, cha mẹ cô ly hôn. Mẹ cô, bà Connie Bullen, đổ bệnh ngay sau đó, trải qua những triệu chứng suy nhược khiến bà không thể rời khỏi giường. Lindwurm cho biết vào thời điểm đó, các bác sĩ không thể chẩn đoán được bệnh và cho rằng tất cả chỉ là do bà tưởng tượng ra mà thôi.
Phải 5 năm sau họ mới biết bà mắc các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ và viêm khớp. Mỗi lác phát bệnh, bà không thể làm việc liên tục. Và nếu không được chẩn đoán, bà không thể nhận được trợ giúp của chính phủ, khiến hai mẹ con rất khó khăn.
Suốt thời trung học, Lindwurm và mẹ sống trong cảnh vô gia cư. Nếu mẹ cô không thể trả đủ tiền thuê nhà, họ sẽ lang bạt cùng các thành viên trong gia đình hoặc ngủ trong xe – luôn ở Walmart vì siêu thị mở cửa 24 giờ.
oOo
Vào thời điểm bắt đầu học trung học, tình hình nhà ở của gia đình Lindwurm đã ổn định, khiến cô có thể khám phá những cơ hội khác.
Cô ấy thích chơi ở vị trí thủ môn trong đội khúc côn cầu. Nhưng môn thể thao này quá tốn thời gian và sức lực của cô. Lindwurm cho biết môn khúc côn cầu mang lại cho cô cả niềm vui và nỗi buồn. Mẹ cô muốn con gái thử hoạt động khác – bất cứ môn nào để tìm thấy sự cân bằng hơn. Vì vậy Lindwurm tham gia đội điền kinh tại trường trung học St. Francis. Quá trình chuyển dịch thật khó khăn.
Cô bắt đầu chạy nhiều hơn vào cuối tuần và tham gia các buổi tập với đội nam. Vào thời điểm tốt nghiệp, Lindwurm cải thiện thành tích cá nhân tốt nhất ở cự ly 1600 mét từ 6:12 xuống còn 5:35 và cự ly 3200 mét từ 13:13 xuống 11:56. Thời gian khá ổn nhưng không có gì để đoán trước được tương lai của cô.
Lindwurm không nhận được bất kỳ sự quan tâm nào từ các huấn luyện viên ở trường đại học, nhưng cô muốn tiếp tục thi đấu. Khi đăng ký học tại Northern State, cô gia nhập đội điền kinh.
Một đồng đội cùng học trung học với Lindwurm đạt chuẩn tham dự Giải vô địch việt dã NCAA DII khi là sinh viên năm hai. Lindwurm được truyền cảm hứng để cải thiện việc tập luyện, tăng tốc độ và trở nên kiên trì hơn trong phòng tập. Năm 2015, cô đủ điều kiện tham dự Giải vô địch ngoài trời NCAA DII và đứng thứ 19 nội dung 10.000 mét. Năm thứ 3, cô đứng thứ 16 rồi năm cuối thì cô đứng thứ sáu.
Vài tuần trước thời điểm tốt nghiệp vào tháng 12 năm 2017, Lindwurm dẫn một tân sinh viên và gia đình đi tham quan khuôn viên trường. Khi được hỏi liệu cô có định tiếp tục chạy bộ sau khi rời trường đại học hay không. Lindwurm chia sẻ khá mơ hồ từ chạy 5K cho tới marathon.
Nhưng huấn luyện viên Kevin Bjerke nhìn thấy tiềm năng lớn hơn, cho rằng cô có thể tham gia giải tuyển chọn đội tuyển marathon Olympic. Lindwurm đến văn phòng của Bjerke với một cây bút và tờ giấy, ghi chép chi tiết và yêu cầu anh hướng dẫn từng bước, bao gồm cả số tốc độ cần thiết để đủ điều kiện tham gia cuộc đua. Anh kết nối cô với Chris Lundstrom, huấn luyện viên trưởng của Minnesota Distance Elite, để hỏi về việc tập luyện với đội chuyên nghiệp có trụ sở tại Minneapolis.
oOo
Trong những tháng sau khi tốt nghiệp, Lindwurm đã thực hiện một số bước chuyển quan trọng. Cô kết hôn với bạn trai thời đại học Nick Lindwurm, và có một bước nhảy vọt lớn trong sự nghiệp chạy bộ.
Tháng 1 năm 2018, Lundstrom mời cô đến thảo luận về kế hoạch tập luyện. Đội kết nạp thành viên mới vào mùa hè và Lindwurm không đủ thời gian để có được một suất trong đội, nên Lundstrom đề nghị huấn luyện cô và để cô tập luyện cùng họ trong thời gian chờ. Vào tháng 3, Lindwurm chuyển về Minnesota và bắt đầu luyện tập, đồng thời làm việc toàn thời gian trong vai trò giáo viên dạy thay ở trường. Trong đội có khá nhiều người đạt sub 2:30 nên cô có rất nhiều người để tập cùng dù “Tôi thường bị bỏ lại trong mỗi buổi tập luyện”.
Ngay lập tức, Lindwurm gây ấn tượng với toàn đội.
Và Lindwurm đã kiên trì nên cải thiện dần thành tích. Cô giành được một vị trí chính thức trong đội vào mùa hè năm 2018. Tại giải Garry Bjorklund Half Marathon 2018, cô đạt thông số 1:16:19. Tháng 12 năm 2018, cô tham gia giải marathon đầu tiên mang tên California International Marathon tổ chức ở Sacramento với mong muốn đủ chuẩn tham gia giải tuyển chọn đọi tuyển Marathon cho Olympic 2020.
Cô ấy gây rất nhiều áp lực cho bản thân và trong những dặm đầu đã gặp các vấn đề về dạ dày rồi bỏ cuộc ở km thứ 28. Chán nản, Lindwurm gọi điện cho mẹ và bày tỏ sự nghi ngờ về việc chạy marathon. Connie Bullen bảo con gái thử chạy marathon ít nhất một lần nữa.
Trong sáu tháng tiếp theo, Lindwurm nghiên cứu chiến lược tiếp năng lượng. Ở giải Grandma’s Marathon 2019 tại Duluth, Minnesota, cô về thứ tư với thời gian 2:34:06, thấp hơn mốc chuẩn 2:45 cần thiết để tham gia giải tuyển chọn năm 2020. Cô đạt thành tích 2:39:08 tại giải tuyển chọn ở Atlanta, về đích thứ 36.
oOo
Khi thế giới phong tỏa vì đại dịch, Lindwurm nhận được một tin khủng khiếp không liên quan gì đến COVID. Ngày 7 tháng 5 năm 2020, mẹ cô được chẩn đoán mắc một dạng ung thư phổi nguy hiểm đã di căn khắp cơ thể. Vào thời điểm đó, Lindwurm ngừng công việc giảng dạy và đưa mẹ về nhà cô. “Tôi cảm thấy may mắn vì đã có được khoảng thời gian đó với mẹ, mặc dù rất vất vả”.
Họ chỉ có ba tuần. Lindwurm, lúc đó 25 tuổi, làm công việc của một y tá toàn thời gian, quản lý thuốc và lên lịch các cuộc hẹn cho đến khi Connie Bullen được nhận vào trung tâm chăm sóc cuối đời. Bà qua đời vào ngày 30 tháng 5 ở tuổi 49.
Được thúc đẩy bởi trải nghiệm vô gia cư của gia đình, Lindwurm bắt đầu làm công việc giúp những người thu nhập thấp hoặc không có thu nhập và người khuyết tật tìm được nhà ở giá phải chăng.
Cùng lúc đó, hoạt động chạy bộ của Lindwurm bắt đầu tiến bộ. Một số vận động viên đã phải vật lộn để duy trì động lực trong thời kỳ đại dịch, nhưng Lindwurm càng trở nên tập trung hơn. Tháng 12 năm 2020, cô về đích thứ 13 với thời gian 2:30:38 tại Marathon Project – một trong số ít giải chạy diễn ra năm đó.
Tháng 6 năm 2021, cô quay trở lại Grandma’s Marathon và giành chiến thắng với thời gian 2:29:04, tiếp theo đó là giành ở vị trí thứ 12 tại Boston Marathon với thông số 2:31:04. Cô kết thúc năm với vị trí thứ ba tại Giải vô địch Half Marathon Hoa Kỳ vào tháng 12.
Tháng 1 năm 2022, Lindwurm ký hợp đồng tài trợ đầu tiên với Puma và cô nghỉ việc để tập trung toàn thời gian cho chạy bộ.
oOo
Khả năng trở thành vận động viên Olympic thực sự bắt đầu hình thành đối với Lindwurm vào tháng 10 năm 2023 sau giải Chicago Marathon khi cô đạt thành tích cá nhân tốt nhất là 2:24:40, mặc dù có phần sa sút trong vài km cuối cùng. Để chuẩn bị cho giải tuyển chọn đổi tuyển, cô và Lundstrom thiết kế một chương trình tập luyện bao gồm nhiều bài tập chạy cải thiện tốc độ và tăng khối lượng lên 130 dặm mỗi tuần trong thời gian cao điểm.
Sau Lễ tạ ơn, Lindwurm lái xe đến Orlando để thực hiện những tuần tập luyện cuối cùng trước giải tuyển chọn. Trong suốt quá trình tập luyện, cô quan tâm hơn đến phục hồi, ưu tiên cho giấc ngủ với mục tiêu 10 tiếng mỗi đêm – và bắt đầu uống 1 gallon nước mỗi ngày.
Trên hết, Lindwurm cho biết, cô giữ vững niềm tin vào khả năng của mình.
Cô tâm sự: “Nếu yêu thích điều gì đó, tôi không thể tưởng tượng được rằng bạn không thể làm được điều đó. Tôi luôn tâm niệm rằng, ‘Mình có thể là người giỏi nhất trong môn thể thao này.’ Tôi không biết điều đó đến từ đâu, nhưng tôi rất biết ơn vì điều đó.”
Trong những ngày trước cuộc thi tuyển chọn đội tuyển Olympic, Lindwurm đã bảo bố hãy chuẩn bị hộ chiếu để cổ vũ cô tại Thế vận hội Paris. Khi cô gần về đến đích ở Orlando, Shawn Bullen bất tỉnh trong giây lát và ngã xuống vỉa hè. (Ông nhanh chóng hồi phục, mặc dù khán giả gần đó phân vân có nên gọi xe cấp cứu hay không.) Con gái ông vừa chạy full marathon nên ông cần sự giúp đỡ để bước tới ôm cô.
oOo
Đường đua marathon Olympic rất khắc nghiệt, với tổng độ cao tới hơn 400m. Lindwurm đang tiếp cận như cách cô vẫn thực hiện ở mọi giải. Kế hoạch của cô là chạy trên những ngọn đồi xung quanh khu Hopkins, Minnesota và kết hợp chạy trên máy hàng tuần với quãng đường ba dặm có độ nghiêng 3 – 4%. Chuyến tập huấn tới Paris vào tháng 4 để làm quen cung đương sẽ cho cô và Lundstrum biết những gì cần chuẩn bị sẵn sàng.
Lindwurm nói: “Tương tự như Orlando, [Paris] có nhiều cơ hội cho những VĐV cửa dưới, những người không nhất thiết phải là người nhanh nhất để giành được vị trí tốt. Và tôi dự định sẽ chuẩn bị thật tốt.”
Sau giải tuyển chọn, Lindwurm nhận được hàng trăm tin nhắn chúc mừng, trong đó có nhiều tin nhắn từ các vận động viên trẻ. Cô ưu tiên trả lời từng người. Với tư cách một người có khởi đầu khó khăn và nỗ lực vươn lên, Lindwurm muốn khuyến khích nhiều vận động viên chạy bộ tin tưởng vào bản thân hơn. Đúng như cô đã làm, mặc dù cô có rất ít bằng chứng ủng hộ niềm tin đó.
Cô nói, chạy là môn thể thao không quan tâm bạn đến từ đâu hay bạn đã làm gì khi còn trẻ.
“Có vẻ rất khó khăn khi phải đứng ở vạch xuất phát cùng những chân chạy nữ khác luôn đạt thành tích xuất sắc. Nhưng vẫn có chỗ cho những người sẵn sàng làm việc chăm chỉ”, Lindwurm chia sẻ.
(VnRun dịch từ RW)
