Không hào nhoáng như Berlin Marathon, không hoành tráng như London Marathon (chỉ diễn ra sau chưa đầy một tuần) nhưng giải Boston Marathon lần thứ 128 vẫn là một sự kiện đáng nhớ với những dấu ấn đặc biệt.
Giải nam năm nay vắng cái tên nổi tiếng nhất làng chạy bộ thế giới: Eliud Kipchoge, nhưng vẫn còn đầy đủ anh tài. Cybrian Kotut, Zouhair Talbi, Evans Chebet (đương kim vô địch), Mohamed Esa, John và Albert Korir đều thuộc hàng có số má trong làng chạy bộ thế giới, nên cuộc cạnh tranh được dự đoán sẽ rất căng thẳng và đầy chiến thuật.
Nhưng tình hình diễn ra lại ngược hẳn khi lần đầu sau 8 năm, chức vô địch Boston Marathon không thuộc về một chân chạy Kenya. Sisay Lemma giương cao ngọn cờ Ethiopia với thông số đứng thứ 10 trong lịch sử giải đấu 2:06:17), và đây là chức vô địch Major thứ 2 trong sự nghiệp của anh.
Sisay Lemma đến Boston với tư cách chân chạy có thông số đứng thứ 4 trong lịch sử, sau thành tích tuyệt vời 2:01:48 ở giải Valencia Marathon 2023, nhưng vẫn bị nghi ngờ vì trong cả 3 lần tham dự Boston Marathon thì anh đều không thể được nhiều: DNF năm 2017 và 2022, xếp thứ 30 năm 2019 với thành tích 2:22:08. Nhưng ở Boston năm nay là một Lemma hoàn toàn khác.
Ngay sau tiếng súng khai cuộc, Lemma đã bứt tốc ngay (pace khoảng 2:53) suốt cả nửa chặng đầu. Anh vượt lên khỏi nhóm bám đuổi, bao gồm cả Evans Chebet, từ km thứ 7 để dẫn trước khoảng hơn 1 phút khi cuộc đua mới đi qua nửa chặng đầu. Thông số của Lemma ở nửa chặng đầu là hoàn hảo với 14:07 cho mốc 5km, 28:28 cho 10km và 1:00:19 cho 21km – nhanh hơn 99 giây so với khi Geoffrey Mutai lập kỷ lục giải. Ở km thứ 25, khoáng cách của anh với nhóm sau là 2 phút 25 và sau km thứ 30 thì thành 2 phút 49.
Cũng từ mốc này Lemma mới cảm nhận được cái nóng, không chỉ từ nhiệt độ 20oC ở Boston và từ tốc độ quá cao lúc đầu. Lúc này tốc độ của anh giảm sâu xuống còn 3:20 cho quãng đường dốc ở Newton Hills. Dù vậy ưu thế quá lớn từ ban đầu vẫn giúp Lemma lên ngôi, trở thành người Ethiopia đầu tiên vô địch từ năm 2016. Khoảng cách 41 giây với người về thứ 2 là khá lớn nhưng nhìn lại khoảng cách 2 phút 49 giây sau mốc 30km thì rõ ràng sức ép lên Lemma ở những km cuối là không nhỏ. Chiến thuật tăng tốc từ đầu này gợi nhớ đến hình ảnh Samuel Wanjiru của Kenya khi lập kỷ lục Olympic tại Thế vận hội Bắc Kinh 2008: cũng tăng tốc ngay từ đầu và duy trì ưu thế cho đến khi kết thúc cuộc đua.
Một ấn tượng khác cũng đến từ Ethiopia là chân chạy mới 23 tuổi Mohamed Esa. Á quân Tokyo Marathon 2023 có thời gian chạy nửa sau chặng đường nhanh nhất giải để từ vị trí thứ 4 vượt qua Chebet trong những km cuối cùng và về đích thứ 2 với thời gian 2:06:58. Với độ tuổi này, chân chạy thuộc NN Running Team hứa hẹn sẽ là một thế lực của làng chạy bộ trong tương lai.
Với đương kim vô địch Evans Chebet, vị trí thứ 3 cùng thời gian 2:07:22 không tồi vì dù mới trở lại sau chấn thương (buộc anh phải rút khỏi New York City Marathon năm ngoái), anh vẫn lên bục nhận thưởng của Boston năm thứ 3 liên tiếp. Nhưng rõ ràng không thể khiến anh hài lòng. Tính đến trước giải này, Chebet liên tục 3 lần vô địch các giải Major và rất khao khát thể hiện mình. Nếu lần thứ 3 liên tục lên ngôi ở Boston, anh sẽ là ứng viên nặng ký buộc Liên đoàn Điền kinh Kenya phải cân nhắc đưa anh vào danh sách dự Olympic. Nhưng mọi sự không như dự tính. Chebet không chỉ không bắt kịp Lemma mà phải chật vật ganh đua với người đồng hương John Korir và ở km cuối cùng còn bị Esa vượt qua. Trong 2 năm qua, thành tích của Chebet ấn tượng hơn bất cứ chân chạy Kenya nào (trừ Kiptum), nhưng trong bối cảnh anh không lọt vào danh sách rút gọn của Kenya đi Olympic thì vị trí thứ 3 (dù vẫn tốt nhất trong các chân chạy Kenya dự giải) khó mà đủ để anh có vé đến Paris mùa hè này.
Người gây ấn tượng nhất giải nữa vẫn là đương kim vô địch Hellen Obiri. Chân chạy Kenya nước rút ngoạn mục để lần thứ 2 liên tục vô địch Boston, thời gian của cô là 2:22:37. Người đồng hương Sharon Lokedi – vô địch New York City Marathon 2022 – về sau 8 giây (2:22:45) và có màn thể hiện ấn tượng trên hành trình giành vé tới Olympic.
Cuộc đua của các elite nữ ở Boston Marathon năm nay cũng đầy toan tính chiến thuật. Khoảng 20 chân chạy luôn hiện diện trong nhóm dẫn đầu, có lẽ vì các ngoi sao này đều đặt hy vọng vào Olympic diễn ra sau giải hơn 3 tháng nên không ai muốn mạo hiểm quá mức, chỉ bung sức ở những cây số cuối cùng. (Cung đường giải Boston khá tương tự ở Paris với nhiều con dốc). Cũng như những gì diễn ra ở New York City Marathon năm ngoái khi Obiri và Lokedi ganh đua với Letesenbet Gidey trên chặng nước rút về đích ở Central Park, lần này Obiri và Lokedi đua song song với nhau trong phần lớn chặng đường, chỉ từ km thứ 42 thì Obiri mới bứt lên để về đích đầu tiên ở phố Bolyston.
“Thật khó để bảo vệ danh hiệu nhưng tôi không từ bỏ hy vọng này”, Obiri thừa nhận sau giải. “Tôi luôn tự nhủ rằng gia đình đang xem, và Olympic đang vẫy gọi”. Obiri là chân chạy nữ đầu tiên vô địch Boston Marathon 2 lần liên tục sau Katherine Ndereba (cũng của Kenya) vô địch các năm 2004, 2005. (Ndereba vô địch thêm các năm 2000, 2001, 2002). Cô cũng là chân chạy nữ thứ 6 bảo vệ được danh hiệu trên đường chạy Boston. Chức vô địch World Major thứ 3 liên tục này sẽ gần như trao cho cô tấm vé tới Thế vận hội mùa hè, tạo cơ hội cho cô hướng tới tấm HCV đầy danh giá.
Kenya toàn thắng giải nữ khi nhà cựu vô địch Boston Edna Kiplagat (vô địch các năm 2017 và 2021) về đích thứ 3 với thời gian 2:23:21. Ở tuổi 45 mà vẫn có thể cạnh tranh với những chân chạy trẻ hơn cả thập kỷ cho ngôi vô địch thì xin ngả mũ trước cô.
Dưới đây là kết quả giải.
Top 10 nam
Sisay Lemma – 2:06:17
Mohamed Esa – 2:06:58
Evans Chebet – 2:07:22
John Korir – 2:07:40
Albert Korir – 2:07:47
Isaac Mpofu – 2:08:17
CJ Albertson – 2:09:53
Yuma Morii – 2:09:59
Cybrian Kotut – 2:10:29
Zouhair Talbi – 2:10:45
Top 10 nữ
1. Hellen Obiri – 2:22:37
2. Sharon Lokedi – 2:22:45
3. Edna Kiplagat – 2:23:21
4. Buze Diriba – 2:24:04
5. Senbere Teferi – 2:24:04
6. Mary Ngugi-Cooper – 2:24:24
7. Worknesh Edesa – 2:24:47
8. Fatima Gardadi – 2:24:53
9. Tiruye Mesfin – 2:24:58
10. Dera Dida – 2:25:16
(VnRun tổng hợp)
